دبیرکل کانون کارگزاران طی نامه‌ای به رییس سازمان بورس پیشنهاد کرد:
راهکارهایی برای حل مشکلات بازارگردانی و ضعف‌های زیرساختی در بازار سرمایه
دبیرکل کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار طی نامه‌ای به دکتر عشقی رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به ضرورت وجود بازارگردان‌ها در بازارسرمایه، مشکلات و مسایل موجود در این حوزه را بررسی کرد و در ادامه به ارائه راهکارهایی برگرفته از مطالعات و یافته‌های این کانون برای حل مسایل و مشکلات در حوزه صندوق‌های بازارگردانی پرداخت.
به گزارش روابط عمومی کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار، محمدرضا دهقانی احمدآباد، یکی از شروط اساسی اصلاح فعالیت بازارگردانی را اصلاح ریزساختارهای بازار سرمایه (دامنه نوسان و حجم مبنا) دانست، به نحوی که تشکیل صف خرید و فروش بر روی اوراق بهادار شکل نگیرد و همواره قیمت‌ها تابع عرضه و تقاضا باشد و خارج از قیمت تعادلی معامله‌گران و بازارگردان‌ها مجبور به معامله نباشند.
او در این نامه گفت: ارتقاء نقدشوندگی اوراق بهادار یکی از اهداف نهادهای سیاست‌گذار و مقررات‌گذار در حوزه بازار سرمایه است و این مهم از طریق نهادهای مالی و سازوکار اجرایی هر بازار تامین می‌‌شود. بازارگردان‌ها در بازارهای، متشکل، نقش حیاتی را در این خصوص ایفا میکنند و در سال‌های اخیر مخصوصاً پس از بحران اقتصادی سال 2008 سازوکارهای اجرایی بورس‌های مختلف به سمت ارتقاء جایگاه‌های این نهادها سوق پیدا کرد.
محمدرضا دهقانی در این نامه ضمن اشاره به جایگاه صندوق بازارگردانی در بازار سرمایه ایران به مشکلات این حوزه و عدم تطابق منافع این صندوق‌ها با شرایط موجود بازار اشاره کرد. او مشکلات ساختاری موجود در مدل بازارگردانی و ضعف‌های زیرساختی در بازار سرمایه را مانع از ایفای کامل نقش بازارگردان‌ها شده و اعتراض فعالان بازار سرمایه و ناشران بورسی نیز بعضا متوجه این نقیصه دانست و افزود: به نظر میرسد، برطرف شدن نواقص موجود فراتر از اصلاح دستورالعمل باشد و اقدامات متهورانه‌ای برای اصلاح امور نیاز باشد.
دبیر کل کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار در طی این نامه مشکلات بازرگردانی را در سه بخش: الف) مدل کسب و کار بازارگردانی در ایران؛ ب) مدل تامین مالی بازارگردان‌ها و ج) ریزساختارهای بازار سرمایه ایران، طبقه‌بندی کرد و شرح داد.
او یکی از شروط اساسی اصلاح فعالیت بازارگردانی را اصلاح ریزساختارهای بازار سرمایه (دامنه نوسان و حجم مبنا) دانست و گفت: به نحوی که تشکیل صف خرید و فروش بر روی اوراق بهادار شکل نگیرد و همواره قیمت‌ها تابع عرضه و تقاضا باشد و خارج از قیمت تعادلی معامله‌گران و بازارگردان‌ها مجبور به معامله نباشند. اذعان کرد، صرفاً با اصلاح دستورالعمل بازارگردانی نه تنها نقدشوندگی اوراق بهادار ارتقاء پیدا نمی‌کند، بلکه همچنان انتقاد ذینفعان بازار نیز ادامه خواهد داشت.
در ادامه این نامه، راهکارهای پیشنهادی کانون برای اصلاح امور مربوط به بازارگردانی به شرح زیر آمده است:
1) پذیرش این موضوع که فعالیت بازارگردانی به قصد انتفاع بوده و بازارگردان نیز مثل سایر نهادهای مالی به واسطه منافعی که برای بازار سرمایه و ذینفعان آن به همراه دارد، به دنبال کسب بازدهی متناسب با ریسک‌های مترتب بر فعالیت‌های آن است.
2) اصلاح ریزساختارهای بازار سرمایه به نحوی که شاهد تشکیل صف خرید و فروش بر روی اوراق بهادار نباشیم. در حالی که وجود دامنه نوسان لزوماً به معنی صف خرید و فروش نیست، متاسفانه نتیجه بدیهی مدل محدودیت دامنه نوسان در ایران، تشکیل صفوف خرید و فروش و عدم کشف سریع و صحیح قیمت اوراق بهادار خواهد بود. پیشنهاد چهار مولفه‌ای این کانون برای حل این مسئله طی نامه شماره 1400/6518 در تاریخ 1400/11/12 ارائه شد.
3) تبعیت از تجربه جهانی و واگذاری تدریجی فعالیت بازارگردانی به نهادهای مالی که با منابع خود اقدام به بازارگردانی میکنند به گونه‌ای که حداکثرسازی منافع اقتصادی آنها در گرو معاملات مکرر حول قیمت تعادلی و ارسال مظنه‌های خرید و فروش با کمترین فاصله‌ی ممکن باشد.
4) با اعطای مجوز کارگزار/ معامله‌گری به نهادهای واجد شرایط مطابق با قانون بازار و تحقق شروط قبلی، شرکت‌های کارگزاری که توانگری مالی لازم را داشته باشند (مانند بسیاری از بورس‌های دنیا) می‌توانند به عنوان بازارگردان فعالیت کنند و منافع زیادی را برای بازار سرمایه به همراه داشته باشند.
5) اصلاح دستورالعمل بازارگردانی مطابق با تغییرات پیشنهادی به نحوی که مشوق و متضمن افزایش معاملات اوراق بهادار توسط بازارگردان‌ها بر روی اوراق بهادار باشد.
6) مرتبط کردن معافیت از کارمزد معاملات برای بازارگردان‌ها بر اساس رعایت ضوابط بازارگردانی به طوری که هرچه بازارگردان نقدشوندگی ورقه بهادار را افزایش دهد، از معافیتهای بالاتری برخوردار شود.
«بدیهی است در شرایط جاری که دارایی‌های تحت مدیریت صندوق‌های بازارگردانی رقم بسیار قابل ملاحظه‌ا‌ی است و مدل کسب و کار جایگزینی وجود ندارد، فعالیت این صندوق‌ها ادامه خواهد داشت. در صورتی که اصلاحات پیشنهاد یا اجرایی شود و انگیزه اقتصادی کافی برای حضور بازارگردانهای جدید با منابع داخلی خود و کسب انتفاع از محل تفاوت بین قیمت خرید و فروش اوراق بهادار میسر شد، مدل کسب و کار جدید به تدریج جایگزین مدل قدیم خواهد شد.»
برای مطالعه متن کامل این نامه به پیوست زیر مراجعه شود.
نظر دهید