قراردادهای آتی سبد سهام؛ از تصویب تا اجرا
در جلسه ای که ۲۰ خرداد ۹۴ با حضور کلیه اعضای فقهی کمیته فقهی در محل سازمان بورس برگزار شد، موضوع قرار آتی و اختیار معامله سبد سهام به جمعبندی رسید.
دبیر کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار، فرآیند تصویب قراردادهای آتی سبد سهام در این کمیته را تشریح کرد. مجید پیره همزمان با راه اندازی آتی سبد سهام به پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) گفت: در جلسه ای که ۲۰ خرداد ۹۴ با حضور کلیه اعضای فقهی این کمیته در محل سازمان بورس برگزار شد، موضوع قرار آتی و اختیار معامله سبد سهام به جمعبندی رسید.
وی توضیح داد: کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار در خصوص کلیات موضوع قراردادهای آتی و اختیار معامله مبتنی بر سبد سهام با ساختار پیشنهادی از سوی شرکت بورس و اوراق بهادار موافق بود، ولی در بعضی بندهای آن اصلاحاتی به عمل آورد.
پیره اظهار داشت: مطابق نظر کمیته فقهی، اصل ساختار حقوقی و فقهی قرارداهای آتی و اختیار معامله سبد سهام از جنس آتی و اختیار معامله تکسهم است و همان بحثهایی که از نظر ماهیت فقهی قرارداهای آتی، از جهت تعهد به خرید در مقابل تعهد به فروش در مقابل قرارداد آتی تک سهم مطرح شده بود، در اینجا هم قرارداد آتی سبد سهام از جنس معاملاتی دال بر تعهد بر خرید در مقابل تعهد به فروش بود.
دبیر کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار افزود: کمیته فقهی سازمان بورس قبل از آن با موضوع قرارداهای آتی مبتنی بر شاخص مخالفت کرده بود و از آنجا که شاخص، عددی است که روند بازار در یک مقطع زمانی معین را نشان می دهد، لذا نمیتوانست به عنوان دارایی پایه در قراردادهای آتی قرار بگیرد.
پیره عنوان کرد: به اعتقاد کمیته فقهی سازمان بورس، اگر به جای شاخص، سبد محدودی از سهام به عنوان دارایی پایه قرار بگیرد و این سبد با این تعداد محدود سهم قابلیت تحویل را داشته باشد، میتواند به عنوان دارایی پایه در قرارداهای آتی و اختیار معامله سبد سهام قرار گیرد.
وی ادامه داد: موضوع دیگری که در مورد سبد سهام مطرح بود، بحث تعدیل سبد در اثر اقدامات شرکتی یا افزایش سرمایهها و تقسیم سود و مواردی از این دست بود که کمیته فقهی با کلیات این موضوع هم موافقت کرد.
دبیر کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار افزود: در حقیقت در مواردی که اقدامات شرکتی در مورد سهم خاصی به وجود بیاید یا اینکه نماد آن سهم بنا به دلایلی متوقف شده باشد، یک مرجع بیطرف حق دارد طبق ضابطه مشخصی، سبد دارایی پایه را تعدیل کند که آن ضابطه مشخص در ابتدای قرارداد باید با اطلاع طرفین قرارداد برسد.
پیره خاطرنشان کرد: کمیته فقهی سازمان بورس، به این ترتیب با این موضوع موافقت کرد و مصوبه آن نهایی و این مصوبه ابلاغ شد.
یادآور می شود: مراسم رونمایی از بازار قراردادهای آتی سبد سهام در بورس اوراق بهادار، در ۲۵ آذر با حضور مدیران ارشد بازار سرمایه، مدیران شرکتهای تأمین سرمایه، سبدگردانها، کارگزاریها و دیگر نهادهای مالی برگزار شد.